Lamiaceae, Labiatae
Lavandula angustifolia cv. etherio, Λεβάντα, Greek Sweet Lavender
Γενική περιγραφή
Αειθαλής μικρός θάμνος, με ύψος πάνω από 1m. Έχει μακρόστενα και γκριζοπράσινα αρωματικά φύλλα, μήκους 1-4 cm. Τα άνθη του διατάσσονται σε πυκνούς επάκριους στάχεις, οι οποίοι φέρουν στην κορυφή μεγάλα μοβ/πορφυρά άνθη. Αναπτύσσονται σε άγονα, ξηρά, ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη και ηλιόλουστες θέσεις.
Με το όνομα λεβάντα (αγγλικά lavender, γαλλικά lavande, γερμανικά lavendel) είναι γνωστά μερικά είδη φυτών αυτοφυή και καλλιεργούμενα του γένους Lavandula που μοιάζουν μεταξύ τους μορφολογικά και φέρουν το χαρακτηριστικό άρωμα της λεβάντας. Η ονομασία της προέρχεται από το λατινικό ρήμα lavare που σημαίνει πλένω, επειδή οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν άνθη λεβάντας για τον αρωματισμό του νερού των λουτρών τους. Τη συνήθεια αυτή λέγεται ότι την πήραν από τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι την αποκαλούσαν όμως “νάρδο” ή «ναρδόσταχυ» . Κατά το μεσαίωνα χρησιμοποιήθηκε για την περιποίηση τραυμάτων και πληγών του δέρματος. Ως τόπος καταγωγής της θεωρούνται οι νότιες χώρες της Ευρώπης.
Ανθοφορία
Η ανθοφορία γίνεται Ιούνιο – Ιούλιο.
Πολλαπλασιασμός
Tα είδη λεβάντας πολλαπλασιάζονται με σπόρο, παραφυάδες και μοσχεύματα. Για να φυτρώσει ο σπόρος της λεβάντας πρέπει να βρεθεί σε συνθήκες χαμηλών θερμοκρασιών, για να διακοπεί ο λήθαργος. Η πιο ενδεδειγμένη μέθοδος είναι με μοσχεύματα και παραφυάδες. Tα μοσχεύματα είναι τμήματα βλαστών 10-12 εκ., που κόβονται από παλαιές φυτείες. Tα μοσχεύματα αφού ριζοβολήσουν φυτεύονται την άνοιξη ή και το φθινόπωρο.
Το έλαιο της προκύπτει από τα υπέργεια τμήματα του φυτού την εποχή της ανθοφορίας κατά το τελικό στάδιο ανάπτυξης διότι η περιεκτικότητα των ανθέων σε αιθέριο έλαιο είναι μεγαλύτερη την περίοδο εκείνη. Ακόμη έχει εντομοαπωθητικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες και είναι από τα πλέον χρησιμοποιούμενα στη βιομηχανία αρωμάτων, σαπουνιών, καλλυντικών, στην αρωματοθεραπεία και την φαρμακοποιία. Η εμπορική του αξία εξαρτάται από τη σύνθεση του και κυρίως από τα συστατικά του. Χρησιμοποιούνται για αρωματισμό κλειστών χώρων κατά την προστασία των μάλλινων ρούχων από το σκόρο Η λεβάντα είναι επίσης μελισσοτροφικό φυτό, ενώ χρησιμοποιείται ευρύτατα και ως διακοσμητικό φυτό των κήπων, πάρκων και άλλων εξωτερικών χώρων. Επίσης θεωρείται ότι ενεργεί κατά του βήχα, του άσθματος, του κοκίτη, της γρίπης και της λαρυγγίτιδας. Η λεβάντα καταπραΰνει τους νευρόπονους του στομάχου και ηρεμεί το νευρικό σύστημα, γιατί δρα ως χαλαρωτικό. Είναι ιδανικό για τις αϋπνίες και το στρες, βοηθά τις ημικρανίες και τους πονοκεφάλους.
Ιδιότητες
Αντιδιαρροϊκό, Αεραγωγό, Αντιασθματικό, Αντικαταρροϊκό, Ανακουφιστικό, Αναλγητικό, Αντιβακτηριακό, Αντικαταθλιπτικό, Αντιμικροβιακό, Αντιρρευματικό, Αντισηπτικό, Αντισπασμωδικό, Αντιτοξικό, Αποσμητικό, Αφροδισιακό, Διουρητικό, Διεγερτικό (Κυκλοφορικού), Εντομοαπωθητικό, Εντομοκτόνο, Επουλωτικό, Καρδιοτονωτικό, Καταπραϋντικό, Μελισσοτροφικό, Νευροτονωτικό, Παρασιτοκτόνο, Σπασμολυτικό, Τονωτικό, Χαλαρωτικό, Χολαγωγό.
Προφυλάξεις
Καμία, πλην των γενικών προφυλάξεων.