Lamiaceae, Labiatae
Mentha piperita, μέντα, peppermint
Γενική περιγραφή
Πολυετές ποώδες φυτό με ύψος πάνω από 1m., με βλαστό τετραγωνικό, λείο, όρθιο, χρώματος σκούρου ιώδους. Φύλλα πράσινα σκούρα, ελαφρά οδοντωτά, ελλειπτικά, μακρόμισχα, λογχοειδή. Τα βιολετιά άνθη της σχηματίζουν ταξιανθίες σε στάχυ. Ευδοκιμεί σε ποικιλία κλιμάτων και εδαφών, αποδίδει καλύτερα όμως σε εδάφη βαθιά, πλούσια σε οργανική ουσία. Είναι είδος απαιτητικό στο νερό και το οποίο αν και δεν το βρίσκουμε αυτοφυές στην χώρα μας, καλλιεργείται σε μεγάλες έκτασης στη Ροδόπη.
Η μέντα (αγγλικά peppermint, γερμανικά pfefferminze) είναι από την αρχαιότητα ακόμη, ένα από τα πιο γνωστά στον κόσμο αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Από το Θεόφραστο αναφέρεται ως «Μίνθη η πιπερώδης». Κατά τη μυθολογία το όνομα της το πήρε από την Μίνθη, που ήταν μια νύμφη του Άδη, την οποία αγάπησε ο Πλούτων και η Περσεφόνη από ζηλοτυπία τη μεταμόρφωσε σε φυτό. Ως πατρίδα της μέντας θεωρούνται οι παραμεσόγειες χώρες και η Κίνα, αν και συγγενή αυτοφυή είδη έχουν βρεθεί και σε πολλές άλλες χώρες. Καλλιεργείται σε πολλές χώρες της Ευρώπης, στην Αμερική, Κίνα, Αυστραλία, Ινδία κ.ά.
Ανθοφορία
Η ανθοφορία γίνεται Ιούνιο – Ιούλιο.
Πολλαπλασιασμός
Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με ριζώματα, με σπόρους και με μοσχεύματα.
Το αιθέριο έλαιο του ονομάζεται μενθόλη και αναδίδει μια υπέροχη μυρωδιά, με γεύση στυφή και καυτερή, αποστάζεται από τα ξηρά μέρη του βοτάνου, και μόνο όταν αυτό βρίσκεται σε πλήρη ανθοφορία. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό. Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται στην ποτοποιία, στη ζαχαροπλαστική, στη φαρμακοποιία, στην οδοντοκρεμοποιία και αρωματοποιία. Η ξηρή δρόγη χρησιμοποιείται ως τσάι το οποίο ωφελεί σε περιπτώσεις αϋπνίας, νευραλγιών, πονοκεφάλων, πεπτικών προβλημάτων κλπ. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε νευρογενείς πονοκεφάλους και για πνευματική συγκέντρωση. Εξωτερικά το αιθέριο έλαιο της μέντας μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μασάζ για την ανακούφιση μυϊκών πόνων.
Ιδιότητες
Αντισηπτικό, Αντισπασμωδικό, Αντιδιαρροϊκό, Αντιβακτηριδιακό, Αντιναυτιακό, Αντικολικό, Αντικεφαλαλγικό, Αντιπυρετικό, Αφροδισιακό, Διεγερτικό, Εντομοαπωθητικό, Εφιδρωτικό, Ευστόμαχο, Καταπραϋντικό, Παυσίπονο, Χαλαρωτικό, Χολαγωγό.
Προφυλάξεις
Το αιθέριο έλαιο μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση. Ποτέ μην το χρησιμοποιείτε σε βρέφη. Αποφεύγετε την παρατεταμένη εισπνοή σκευασμάτων ελαίου.
Η μέντα καλλιεργείται κυρίως για παραγωγή αιθέριου ελαίου, που έχει μεγάλη ζήτηση για ποικίλες χρήσεις. Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, ζαχαροπλαστική, ποτοποιία, φαρμακευτική βιομηχανία και στα καλλυντικά. Αφεψήματα της δρόγης της μέντας έχουν ιδιαίτερα ευχάριστο άρωμα και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος και ως ευστόμαχο στις ελαφρές γαστροεντερικές ανωμαλίες.